การคืนพระอิสริยยศ

<<< กลับสู่หน้า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร

๒๐ กันยายน ๒๔๘๗ ได้รับการคืนพระอิสริยยศเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทร

๑๖ มิถุนายน ๒๔๘๙ ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ร่วมกับพระยามานวราชเสวี เนื่องจากในขณะนั้นยังมิได้ทรงบรรลุพระราชนิติภาวะ

๙ พฤศจิกายน ๒๔๙๐ หลังการรัฐประหาร ๘ พฤศจิกายน ๒๔๙๐ โดย พลโทผิน ชุณหะวัน ทรงได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธานอภิรัฐมนตรี (ต่อมาเปลี่ยนเป็นองคมนตรีในรัฐธรรมนูญ ๒๔๙๒) ซึ่งคณะอภิรัฐมนตรีประกอบด้วย

๑. พลเอก สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร

๒. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าธานีนิวัต กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร

๓. พลเอก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอลงกฎ กรมหมื่นอดิศรอุดมศักดิ์

๔. พระยามานวราชเสวี (ปลอด ณ สงขลา)

๕. พลเอกอดุล อดุลเดชจรัส

๒๕ มีนาคม ๒๔๙๓ โปรดเกล้าฯ ให้เป็นประธานองคมนตรี พระราชทานยศพลเอกนายทหารพิเศษประจำกองพันที่ ๑ กรมทหารราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์ และดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ๘ พฤษภาคม ๒๔๙๓ ให้สถาปนาพระยศเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระชัยนาทนเรนทร โดยมีพระนามตามจารึกในพระสุพรรณบัฎ ว่า "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระชัยนาทนเรทร จุฬาลงกรณราชวโรรส สยามสุขบทบุรัสการี เมตตาสีตลหฤทัย อาชชวมัททวัธยาศัยสุจารี วิวิธเมธีวงศาธิราชสนิท นวมนริศรสุมันตนบิดุล ติรณคุณสรณาภิรักษ ประยูรศักดิธรรมิกนาถบพิตร สิงหนาม" ทรงศักดินา ๑๕๐๐๐ ตามอย่างธรรมเนียมพระองค์เจ้าต่างกรมทั้งปวง

๔ มิถุนายน ๒๔๙๓ โปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์

๒๘ มกราคม ๒๔๙๕ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร เมื่อสิ้นพระชนม์ พระบาทสม เด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนกรมเป็น "สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาชัยนาทนเรทร จุฬาลงกรณราชวโรรส สยามสุขบทบุรัสการี เมตตาสีตลหฤทัย อาชชวมัททวัธยาศัยสุจารี วิวิธเมธีวงศาธิราชสนิท นวมนริศรสุมันตนบิดุล ติรณคุณสรณาภิรักษ ประยูรศักดิธรรมิกนาถบพิตร"